ملاحظات غیراقتصادی تحقق جهش تولید

«جهش تولید» شعاری اقتصادی است که در ادامه «رونق تولید» به منظور خارج کردن روند تولید از یک حرکت عادی به یک حرکت جهشی تبدیل شود تا به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی یک تغییر محسوسی زندگی مردم به وجود بیاورد. با این وجود طرح این شعار با عنایت به شرایط دشواری که شاید بتوان گفت تاکنون جهان آن را تجربه نکرده است، دارای ابعاد و وجوه فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مختلفی باشد که توجه به آنها می تواند از اهمیت، سنجیدگی، کاربردی بودن آن پرده بردارد. برخی از مهمترین وجوه غیراقتصادی شعار سال عبارتند از:
 
1) جنبه امیدآفرینی در عبور از شرایط فعلی
در شرایطی که موضوع ویروس کرونا سراسر کره خاکی را در برگرفته و هر روز و هر ساعت خبرهای تلخی از میزان تلفات انسانی به شکل فزاینده اذهان عمومی را به خود مشغول می‌سازد، امید به زندگی و آینده کاهش محسوسی یافته و این مشغولیت ذهنی و بحران زدگی بیش از حد می‌تواند برنامه ریزی برای آینده را در ابعاد فردی و اجتماعی تحت تاثیر قرار دهد. این آسیب برای کشورها می‌تواند لطمات جبران ناپذیر و تبعات منفی زیادی برای ایجاد کند، چرا که از مهمترین ویژگی‌های این شرایط، رازآلودگی پیرامون علل پیدایی، نحوه انتشار، ناتوانی علم و تکنولوژی در مقابله این ویروس و مهمتر از همه ابهامات فزاینده در باره آینده و فراگیری و فرجام می باشد.
در چنین شرایطی مقام معظم رهبری در یک اقدام حکیمانه و راهبردی چشم انداز سال نو را نه تنها عبور عادی و غلبه حداقلی بر شرایط ذکر کرده، بلکه از مطالبه ملی ایران را «جهش در امر تولید» ترسیم فرمودند که از لوازم آن تمرکز و  برنامه ریزی توسط دستگاه‌های مختلف می‌باشد. بدیهی هرگونه برنامه‌ریزی برای آینده، فارغ از تمرکز حواس، کار طولانی و کارشناسی نیاز به امید و عبور موفقیت آمیز از شرایط می‌باشد. از این رو، معظم له بر روحیه ملی به عنوان یک شرط ضروری از این شرایط تاکید کرده و در تشریح و تبیین آن فرمودند:
«خداوند برای مقابله‌‌ی با دشمنی‌ها به پیغمبر دستورالعمل داد؛ از اوّل بعثت، خدای متعال پیغمبر را امر به صبر کرد. حالا صبر یعنی چه؟ صبر به معنای نشستن و دست روی دست گذاشتن و انتظارِ نتایج و حوادث را کشیدن نیست؛ صبر یعنی ایستادگی کردن، مقاومت کردن، محاسباتِ درست خود را و محاسباتِ دقیق خود را با خدعه‌گریِ دشمن تغییر ندادن؛ صبر یعنی پیگیریِ اهدافی که برای خودمان ترسیم کرده‌ایم؛ صبر یعنی با روحیه حرکت کردن و ادامه دادن؛ این معنای صبر است.»
 
  2) جنبه نومیدی از هرگونه کمک آمریکا
یکی دیگر از عوارض ویروس کرونا و تمرکز بیش از حد آن غفلت از مسائل دیگر بویژه نقشه و ترفندهای دشمن باشد. بویژه آنکه هنوز نقش برخی کشورهای استکباری در دستکاری این ویروس در هاله ای از ابهام قرار دارد.
در این میان اولاً غفلت از سایر مسائل وضعیت را بدتر و امکان مدیریت شرایط فعلی را دشوارتر می‌سازد. ثانیاً هیچ کشوری به اندازه ایران در معرض تحریم دارویی و اقتصادی قرار ندارد و هر دو فشار می‌تواند به تسلیم شدن جمهوری اسلامی کمک کند. لذا هرچند قطعیت در این زمینه وجود ندارد اما آنچه قطعی است این است که کرونا به همان اندازه که قادر به تهدید جان آدمی است می‌تواند حیات اقتصادی کشورها را در معرض خطر قرار دهد. این در حالیست که نحوه برخورد رسانه ای غرب با این موضوع نشان داد که حداقل بخشی از هدف ایران و جامعه ایرانی است.  چنانچه "مارک دوبوویتز" رئیس بنیاد صهیونیستی "دفاع از دموکراسی" در آمریکا، اشتیاق خود از ابتلای شهروندان کشورمان  به ویروس کرونا و جان باختن تعدادی از آنها را آشکار کرده و در توییتی درباره شیوع کرونا در ایران می نویسد: «ویروس کرونا (علیه ملت ایران) کاری کرده که تحریم های اقتصادی آمریکا تاکنون نتوانسته است! در این شرایط باید  صادرات غیرنفتی ایران را هم قطع کنیم.»
از این رو، طرح شعار «جهش تولید» می تواند کمک کند تا اولا در زمین حریف قرار نگرفته و از مسائل اصلی کشورمان غفلت نکنیم. ثانیاً با تمرکز بر موضوع اقتصاد، تهدید فعلی را به فرصت تبدیل کنیم. آنچه در شرایط کرونایی به عنوان عامل فرصت سازی  تلقی می‌شود یکی آسیب هایی است که کرونا به اقتصاد جهانی وارد کرده و کشورهایی که وابستگی کمتری به اقتصاد دنیا دارند؛ دچار بحران کمتری می‌شود. دوم اینکه امید غربگرایان و مخالفان اقتصاد مقاومتی به حداقل می‌رسد. زیرا در شرایط فعلی حتی اگر تحریم ها لغو شود انتظار کمک از سوی غرب بیهوده است. ضمن آنکه از منظر مقام معظم رهبری هر گونه کمک غرب در این شرایط علاوه بر آلودگی وابستگی، شائبه آلودگی به ویروس کرونا را نیز دارد. لذا قطع امید از غرب را نیز باید یکی از پیام های شعار سال ذکر کرد. با همین نگاه مقام معظم رهبری در تبیین شعار سال می فرمایند:
«از جمله‌ی موضوعات مربوط به کرونا که بد نیست من این را اینجا بگویم، این است که سران آمریکا چند بار تا حالا گفته‌اند که ما حاضریم از لحاظ درمان و دارو به شما کمک کنیم؛ چند بار تکرار کرده‌اند که فقط شما از ما بخواهید تا به شما از لحاظ دارو و درمان کمک کنیم. این جزو آن حرفهای بسیار عجیب است که به ما می‌گویند که از آنها درمان بخواهیم و دارو بخواهیم. اوّلاً خودتان دچار کمبودید. ...هم از لحاظ وسایل پیشگیری در بُروز بیماری، از ابتلای به بیماری، هم در دارو و مانند اینها. اگر چیزی دارید و دستتان باز است صرف خودتان بکنید. ثانیاً شما آمریکایی‌ها متّهم‌اید به اینکه این ویروس را شما تولید کرده‌اید؛ من نمی‌دانم چقدر این اتّهام حقیقی است، امّا وقتی این اتّهام وجود دارد کدام عاقلی به شما اعتماد می‌کند که شما بیایید برای او دارو بیاورید؛ ممکن است داروی شما یک وسیله‌ای باشد برای اینکه این بیماری را بیشتر گسترش بدهد.»
 
3) جنبه کاربردی برای دولتمردان
در سال 98 که شعار سال «رونق تولید» نامگذاری شده بود، جمهوری اسلامی ایران به یمن حماقت آمریکا در تحمیل تحریم های حداکثری و کاهش فروش نفت کشورمان، نخستین روزهای اقتصاد بدون نفت را تجربه کرد و برای اولین بار بودجه 99 را با فرض عدم فروش نفت بست. بدیهی است در چنین شرایطی تولید داخلی از دو جهت اهمیت فوق العاده ای پیدا می‌کند. یکی اینکه بهترین شرایط برای تامین کالاهای مورد نیاز جامعه از سوی تولیدکنندگان داخلی فراهم است. این امر هم بدلیل کمبود کالای خارجی است و هم بدلیل بالابودن قیمت کالاهای وارداتی که امکان رقابت را برای تولید داخل فراهم می سازد.
دوم اینکه مشکل اساسی در تولید کالای داخلی، وابستگی برخی از تولیدکنندگان به مواد اولیه ای خارجی می‌باشد. در این شرایط احساس نیازی به مواد اولیه داخلی می‌باشد که سبب تحریک نیروی خلاق و شکوفا شدن حس ابتکار در جوانان مستعد و خوش فکر ایرانی می‌شود. در این زمینه دو عامل مهم؛ یکی به میدان آمدن تولیدگران دانش بنیان و دومي تغییر رویکرد دولت از بیرون به داخل مهم است که بخشی از آن در این شرایط اجتناب ناپذیر و بخشی از آن نیز در پرتو انتخاب شعار سال تحت عنوان «جهش تولید» عملیاتی و قابل اجراست. از این رو می‌توان گفت یکی از پیام های شعار سال خطاب به دولتمردان کشورمان می باشد که بدون توجه به آن امکان عبور جهشی در زمینه تولید ممکن و میسر نخواهد بود.
 
4) جنبه راهبردی برای مجلس آینده
بدون شک دیگر قوا و دستگاه‌های کشور نیز در تحقق شعار سال نقش آفرین هستند که اين موضوع مورد اشاره رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز قرار گرفته است. نکته ای که در این میان وجود دارد، تغییر ترکیب مجلس شورای اسلامی است که به دنبال انتخابات دوم اسفند حاصل شده است. مجلسی که قرار است با رویکرد انقلابی به مسائل اصلی کشور و حل مشکلات اقتصادی مردم توجه کند.
انتخاب شعار «جهش تولید» می‌تواند این پیام را به نمایندگان جدیدالورود به مجلس داشته باشد که اولاً رویکرد آنها در تمرکز بر مشکلات اقتصادی کشور و مردم، تشخیصی درست، کارساز و مورد حمایت نظام و رهبری است. ثانیاً اگر مجلس یازدهم بتواند در اولین روزهای شکل گیری خود زمینه حرکت جهشی تولید داخل را با وضع قوانین لازم و برداشتن قوانین معارض را فراهم سازد، گام بزرگی در مسیر مطالبات مردم و نظام برداشته و در چارچوب نقشه راهبردی کشور قرار گرفته است. بی شک لازمه این حرکت، اولویت بندی صحیح از مسائل کشور، پرهیز از مناقشات اختلاف­انگیزه و برخورد عقلانی در تعامل با دولت و قوه قضائیه خواهد بود.